Wat (dan nog!) als je het antwoord niet weet?

Ik was 17 en deed mijn eerste stage in een groep vijf op een school in Amsterdam Noord. De strenge juf deed mij weer voelen en gedragen als een kind: elke keer als ze streng de klas toeriep schoot ik in het gelid en sloeg direct mijn armen over elkaar en deed mijn voeten onder de (te kleine) stoel. Het ergste was wanneer een kind een fout antwoord gaf. Elke keer als dit gebeurde liet ze een zucht van teleurstelling ontsnappen wat volgde met een ‘Hmm, jammer...’ waarbij haar hele lichaam grote teleurstelling uitbeeldde (ogen ten hemel geslagen, armen moedeloos naar beneden hangende) waarna het betreffende kind beteuterd om zich heen keek of beschamend de ogen naar beneden hield.

Als dit gebeurde had ik de neiging het kind bemoedigend toe te knikken en te laten weten dat het helemaal niet erg was dat hij het foute antwoord had gegeven. Dat hij de vraag niet had verstaan. Dat hij even niet had opgelet maar zat te dromen. Dat hij er helemaal niets van had begrepen. Graag wilde ik de voelbare schaamte bestrijden. Deze kinderen kregen standaard een extra knipoog en aai over de bol van mij. Wat ik écht wilde was ze vertellen dat het zo 'jammer was voor de juf, dat ze nog niet zo goed kon uitleggen....'.

Hmm, jámmer’ is een gevleugelde uitdrukking geworden onder mijn klasgenoten van de Pabo. Mijn verhaal was met verontwaardiging ontvangen en deze zin werd het symbool van 'de falende leerkracht’. Wij zouden het anders doen! Wij zouden het kind nooit het gevoel geven te falen bij een fout antwoord. Wij zouden geduldig zijn, liefdevol en mild.

Dat geduld is de tientallen jaren daarna nog danig op de proef gesteld (een blog hierover volgt) en ook wij hebben zeker onze fouten gemaakt. Toch is in die jaren de basis gelegd voor mijn bedrijf ‘Jij bent Uniek!’: Bemoedigen in plaats van ontmoedigen!*

Elke poster, kaart, doek heeft beeld dat een kind er aan herinnert dat hij uniek is. Bijzonder. En dat niet wat hij doet hem bijzonder maakt maar dat wie hij ís hem bijzonder maakt. Dwars tegen de stroom in van wat de maatschappij (en soms ook onze leerkrachten) onze kinderen vertelt.  Dat je pas bijzonder bent door een prestatie. Of door een status. Of door veel geld of macht. Kijk, dát vind ik pas jammer!

Onze maatschappij maakt talent zichtbaar: door social media zien we een scala aan talent voorbijkomen dat eerder wellicht aan ons voorbij was gegaan, simpelweg omdat we er niet van wisten. Het zien van al dit moois verandert ons denken: we raken er aan gewend en het lijkt alsof ‘bijzonder’ de maatstaf is geworden. Of we willen of niet: ook ons eigen denken raakt er door besmet. We halen de hoge maatstaf niet en we gaan een tikje harder lopen. Of we stoppen juist met lopen en denken mismoedig dat ons werk er niet toe doet. Of nog erger: dat wij er niet toe doen. Ik maak ze mee: kinderen, tieners, volwassenen die als het ware ‘overwhelmed’ raken door al het mooie dat aan hen voorbijkomt. Ik raad hen aan anders te gaan kijken. Zoek naar schoonheid. Benoem het goede. Zie het mooie. Wees dankbaar. Luister naar complimenten die je hoort over wie jij bent. Geloof ze. Stop met vergelijken en kijk weg van al dat talent tot je weer de waarde kent van ‘het gewone’. Als je ‘het gewone’ bijzonder gaat vinden is er zoveel moois te zien!

jijbentuniek zelfkennis zelfvertrouwen www.jiibentuniek.com

Meesterwerken: meisjes van 14, 16, 17.

Ik zie ze overal: de meiden van 14, de meiden van 16, 17. Stuk voor stuk prachtig. Door mijn ogen zie ik mooie meisjes, jonge vrouwen die zoveel mee hebben en zulke prachtige mensen zijn. Zelf zien ze het anders. Als ik mijn pleidooi wil houden over wat ik in hen zie: die mooie blik, die glanzende ogen, die grappige blik, die verlegen oogopslag, die glimmende haren, die leuke lach, kijken ze mij vermoeid en ietwat meewarig aan: zij weten wel beter.

Nee, zij zijn niet speciaal en zeker niet mooi. Ja, die anderen wel. Overal om hen heen kijken de perfecte beelden naar hen en ‘stare them down’. Ik kijk naar de beelden die ze bedoelen en verrek, ik zie ze ook. Ik zie die strakke lichamen, de volle haarbossen, de egale gezichten, de mooie wenkbrauwen en de volmaakte glimlach. Ik zie de perfecte kleurencombinaties en coole settings.

En die mooie beelden wenken: ‘Kijk naar mij, kijk naar mij’.

En ik kijk.

En ik kijk daarna anders.

Anders naar mezelf.

Een klein zweempje schaamte en een klein hoekje afkeuring kan ik nog net grijpen voor ze mijn hart binnenglippen.

Afgelopen weekend was ik op een expositie van een fotograaf met een missie: mensen overtuigen dat ze Meesterwerken zijn. Uniek. Prachtig. En de beelden kwamen. De foto’s van mensen. Mensen zoals jij en ik. Beelden van oude mensen. Beelden van jonge mensen. Mensen met een slechte huid, mensen met een litteken. Mensen met een kaal hoofd, mensen met een huidziekte. Stuk voor stuk imperfecte mensen. En stuk voor stuk perfecte mensen. Prachtige mensen. De beelden komen in een film één voor één voorbij. Al die ogen. Als die gezichten. De tranen prikken in mijn ogen. En ik kijk om me heen en ik zie dat anderen het ook hebben. Ontroerd door schoonheid. Ontroerd door kunst. Wat gebeurd hier? Ik wil dit mysterie ontrafelen.

Ik wil de schoonheid anders zien. Ik wil gevonden worden door dié schoonheid.

All the beauty that's been lost before wants to find us again…

U2

Published on September 23, 2019

Deze week is de week tegen het pesten.                                              

Zelf ben ik meer voor ‘Het jaar van het zelfvertrouwen'.  Onze kinderen hebben het hele jaar door bevestiging nodig en erkenning van hun kwaliteiten. Zij moeten deze woorden ontvangen van hun ouders, leerkrachten en (het allerliefst!) van hun leeftijdsgenoten. Vaak worden er complimenten gegeven die over prestaties of uiterlijk gaan. Deze zijn leuk te horen maar geven een kind weinig houvast op onzekere momenten. Voor sterke en stabiele kinderen hebben we andere woorden nodig.

Woorden die gaan over hoe een kind is: geduldig is, moedig. Vrolijk, een echte leider, bescheiden, daadkrachtig of vriendelijk. Déze woorden zullen een kind bevestigen in wie hij is. Kennis over de eigen persoonlijkheid, zelfkennis, helpt een kind zijn weg te vinden in een complexe wereld. De weg naar wat bij hem past, de weg naar zelfbegrip. Als je jezelf begrijpt, heb je meer oog en meer empathie voor die ander. Een kind met zelfvertrouwen heeft het niet nodig een ander te pesten.

Onze kinderen hebben onze woorden nodig. Welke woorden zullen jouw kinderen, jouw leerlingen zich later nog herinneren? En welk compliment ben jij zelf nooit vergeten?

Heb jij moeite de juiste woorden te vinden voor een kind? Laat je inspireren door ons. Wij hebben mooie producten vol woorden om een kind sterk(er) te maken. www.jijbentuniek.com

PS: En jij? Jij die dit leest? Laat je niet gek maken door prestaties van anderen. Jij bent jij. Uniek! :-)

Published on September 19, 2018